К.А. Максимович

Источник

Poenitentiale Merseburgense

(1)1. De humicidium clericorum. Si quis clericus humicidium fecerit et proxirnum suum occiderit, Х annis exul peneteat. Postea recipiatur in patria, si bene egerit penitentiam in pane et aqua, testimonium conprobatus episcopus uel sacerdotum, cum quibus penituit et cui conmissum fuit, et satisfaciat parentibus eius quem occisit, uicem filii reddens et dicens: Quecumque uultis, faciam uobis. Si autem non satisfecerit parentibus illius, numquam recipiatur in patria, sed more Cain uacus et profucus sit super terram.

(1)1. De humicidium clericorum от. VaW; humicidium : homicidiun VaW; annis : annos VaWG; Postea ... super terram от. W; Postea: Post hos G; in patria : in patriam cui conmisit G; si bene ... penituit et от. G; testimonium : testimonio Va; episcopus : episcopo Va; sacerdotum : sacerdotibus Va; conmissum fuit : commissus fuit Va, conmisit G; occisit : occidit VaG; uicem ... super terram от. G; Quecumque : Quaecunque Va; uacus et profucus : uagus et profugus Va

(2)2. Si quis humicidium casu fecerit, id est non uoluntate, V annos peneteat, III ех his in pane et aqua.

(2)2. quis: vero add G; humicidium: homicidium VaWG; casu: nolendo W; id est non uoluntate : id est non uoluntariae Va, non volens G, от. W; III ех his : tres G

(3)4. Si quis fomicauerit sicut sodomite fecerit, Х annos peneteat, III ех his in pane et aqua, et numquam cum alio dormiat.

(3)4. fecerit: fecerunt G, от. VaW; III ех bls: tres G

(totam regulam от. Mers Va W G)

.і҃. Аще кто проклинаѥтьсѧ .ꙁ҃. лѣта да поститьсѧ .г҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ

40 5. totam regulam om. Gp Gs; .е҃. : д҃ SinEuch, om. Aa Un Ti Čud; проклинаѥтьсѧ : прокленетсѧ Cyr, прколенеть того Čud; .ꙁ҃. : ж҃ SinEuch; да om. Cyr Čud; поститьсѧ : поетсѧ SinEuch, om. Aa Un Ti, поста Cyr, поⷭ҇ Čud; .г҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ SinEuch Čud; и om. Aa

.ѕ҃. Аще кто ноужею кльнетьсѧ .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ

45 6. totam regulam om. Gp Gs; .ѕ҃. : е҃ SinEuch, om. Aa Un Ti Čud; ноужею : нждьми SinEuch, нужⷣею Un, ноужою Ti; кльнетьсѧ : проклинаетъсѧ Ti, кленеть Čud; .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ : каетьсꙗ .г҃. нѣⷣ поⷭ҇ Čud; .г҃. : в҃ SinEuch; да покаѥтьсѧ : поста Cyr, постъ Ti; ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ om. SinEuch Čud

50 .ꙁ҃. Аще кто оукрадеть главьноѥ что или скотъ или домъ подъкопаѥть или чьто ꙁѣло добро драгоѥ .е҃. лѣта да покаѥтьсѧ аще ли мало что оукрадеть .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ.

55 7. totam regulam om. Cyr Gp Gs Čud; .ꙁ҃. om. SinEuch Aa Ti; главьноѥ : главъно SinEuch, славно Un, славное Ti; подъкопаѥть : поⷣкопають Un; или сктъ om. Aa; или чьто ꙁѣло добро драгоѥ om. Aa; чьто ꙁѣло om. Un Ti; ꙁѣло добро : добро ꙁѣело SinEuch; драгоѥ : драго оукрадетъ SinEuch, другое Un Ti; .е҃. : д҃ SinEuch; да покаѥтьсѧ (1) : поⷭ҇ Ti; аще ли : а ли SinEuch, аще Un; мало что : что мало Ti; оукрадеть om. Aa; .г҃. : в҃ SinEuch; лѣта om. Ti; да покаѥтьсѧ (2) : поⷭ҇ Ti om. Aa

60 .и҃. Аще кто ѿ причьта съ чюжею женою блоудъ створивъ или съ невѣстою или съ дв҃цею .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ ѡ хлѣбѣ (115а) и ѡ водѣ.

65 8. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs Čud; .и҃. : ꙁ҃ SinEuch, om. Aa Gp; Аще кто ѿ причьта : Аще которъи причетьнк SinEuch; съ чюжею женою блоудъ створивъ : блжⷣ сътворит съ тоуждеѭ женоѭ SinEuch; съ чюжею женою om. Aa; чюжею : тоуждею Gp; створивъ : створит или съ женою Aa, сотворит J, створит Gp; или съ невѣстою om. SinEuch; или : ли SinEuch; .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ : пость .е҃. лѣть .г҃. Gp; .г҃. : в҃ SinEuch; лѣта om. J; и om. SinEuch Aa; ѡ (2) om. Gp

ѳ҃ Аще ли ѥсть дьꙗконъ ли чьрнориꙁьць .д҃. лѣта аще ли ѥсть попъ то .ꙁ҃. лѣта .г҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ аще ли ѥпⷭ҇пъ то да иꙁвержетьсѧ и .і҃. лѣта покаѥтьсѧ.

70 9. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs Čud; .ѳ҃. : ꙁ҃ SinEuch om. Aa Gp; дьꙗконъ : диѣкъ SinEuch, діакъ Un Gp, [ди]ꙗкъ Aa; ли : или Aa Gp; чьрнориꙁьць : чрънець SinEuch Aa Gp; .д҃. : г҃ SinEuch; лѣта (1) : да покаетъⷭ҇ add. SinEuch; ѥсть (2) :

(5)5. Si quis periurauerit, VII annos peneteat, III ех his in рапе et aqua, et numquam iuret.

5. VII : septem G; ех his от. VaG; iuret : postea add. G

(6)6. Si quis per necessitatem aut nesciens periuraberit, III annos peneteat, I ех his in pane et aqua.

6. per necessitatem : coactus G; periuraberit: periurauerit VaWG; l ех his : unum G; et aqua от. G

(7)7. Si quis furtum capitale fecerit, id est quadrupedia, uel domum effuderit aut quolibet meliorem presidium furauerit, V annos, et si de minoribus furauerit, III annos peneteat.

(7)7. id est от. G; uel: et Va, aut W; domum: casas G; effuderit: fregerit VaG, effregerit W; aut quolibet meliorem presidium furauerit от. G; presidium : rem VaW; et si de minoribus furauerit, III annos peneteat: paeniteat, tres in pane G

(8)8. Si quis fomicauerit cum uxorem alterius aut sponsam uel virginem corruperit, si clericus est, V annos peneteat, II ех his in pane et aqua, si laicus, III annos peneteat, I ех his in pane et aqua,

(8)8. totam regulam от. G; uxorem : uxore VaW; sponsam : sponsa Va, cum sponsata W; si clericus est: aut laicus add. VaW; V annos: III annos VaW; II ех his : I ех his VaW

(9)8. ...si diaconus aut monachus, VII annos peneteat, III ех his in рапе et aqua, subdiaconus VI, II ех his in pane et aqua, si sacerdos Х, III ех his in рапе et aqua, episcopus XII et deponatur.

(9)8. III ex his (1) : IIII ex his Va; subdiaconus VI, II ex his in pane et aqua om. VaW; si sacerdos X : annos peniteat add. Va, si sacerdos XII W; III ex his in pane et aqua (2) : et deponatur add. W; episcopus XII et deponatur om. W

75 ѥ Gp, om. Aa; аще ли ѥсть попъ то .ꙁ҃. лѣт om. SinEuch; попъ : ппⷡ҇о Аа; то om. Gp; .г҃. ѿ нихъ om. Aa; ѿ нихъ om. Gp; .г҃. : в҃ SinEuch; и (1) om. SinEuch Aa; ѡ (2) om. Gp; ѡ водѣ : ꙁ҃ add. SinEuch, и не пѣти вь риꙁахь add. Gp; аще ли : естъ add. SinEuch Un Gp; то (2) : пость .і҃. лѣть и add. Gp, om. Aa; иꙁвержетьсѧ : сана add. SinEuch Gp; и .і҃. лѣта покаѥтьсѧ om. Gp; лѣта : да add. SinEuch Aa

.і҃. Аще ли кто ѡтравлениꙗ дѣлѧ погоубить члв҃ка .ꙁ҃. лѣта да покаѥтьсѧ .г҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

80 10. .і҃. om. Aa Un Ti Gi Gp Gs; ли om. SinEuch Aa Un Ti Gp Gs Čud; кто om. Un Ti; ѡтравлениꙗ дѣлѧ : отровениѣ ради SinEuch, ѿ отравленіа Un Ti, травлениꙗ раⷣ Cyr, ѡтравлѥниꙗ творить Gp, ѡтравленьеⷨ дѣла Gs, травлениꙗ дѣлꙗ Čud; ѡтравлениꙗ дѣлѧ погоубить члв҃ка : погоубыть члв҃ка ѡ(т)равлениемь Gi; погоубить : погоубити Gp; .ꙁ҃. лѣта да покаѥтьсѧ : пость .ꙁ҃. лѣть Gp; .ꙁ҃. : ж҃

85 SinEuch; покаѥтьсѧ : поⷭ҇ Čud, и поститьсж add. Gi; .г҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ om. Gs; .г҃. : в҃ SinEuch; ѿ нихъ : лѣта add. Čud; и om. SinEuch Aa; ѡ (2) inter lineas insertum Gi, om. Gp

90 .а҃і. Аще кто ѿ бѣлориꙁець женоу имыи толи съ чюжею блоудъ створить .е҃. лѣта и съ дв҃цею .е҃. лѣта да покаѥтьсѧ .г҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

95 11. totam regulam om. Un Ti Gs Čud; .а҃і. om. Aa Gp; кто ѿ : которы SinEuch, кто Cyr, om. Gp; бѣлориꙁець : вѣлець Cyr; имыи : имы J Gp; толи : и Gp, точью add. Aa; съ чюжею om. Aa; чюжею : тоуждеѭ SinEuch, чюжею женою Cyr, тоуждею женою Gp; створить : сотворити J; .е҃. лѣта om. SinEuch Gp; .е҃. лѣта и съ дв҃цею om. Aa; и (1) : іли SinEuch Gp, om. Cyr; .е҃. лѣта да покаѥтьсѧ : да поститсѧ Cyr, пость .е҃. лѣть Gp; .е҃. : д҃ SinEuch; .г҃. : в҃ SinEuch; .г҃. ѿ нихъ om. Aa; ѿ нихъ om. Gp; и (2) om. SinEuch Aa; ѡ (2) om. Gp

100 .в҃і. Аще которыи причьтникъ или вѧщьшю чтⷭ҇ь имѣꙗ ѡставль женоу чтⷭ҇ь прииметь и пакы ю прииметь аще ѥсть дьꙗконъ .ꙁ҃. лѣта да покаѥтьсѧ аще ли попъ .і҃. лѣта да покаѥтьсѧ.

105 12. totam regulam om. Aa Cyr Gp Gs Čud; .в҃і. : іⷨ SinEuch, om. Un; которыи : которы SinEuch, кто J Ti; или : ли SinEuch; вѧщьши Ti; женоу : жон Ti; и пакы ю прииметь om. SinEuch; прииметь : поимет J Un; дьꙗконъ : диѣкъ SinEuch, діакъ J Un Ti; .ꙁ҃. : ж҃ SinEuch; покаѥтьсѧ : поклонитъсѧ а Ti; ли : естъ add. SinEuch; .і҃. : і҃а Un Ti

.г҃і. Аще кто съ черницею блоудъ створить понеже вѧщьши ѥсть наречена .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

(10)9. Si quis uenificio aliquem perdederit, VII annos peneteat, III ех his in pane et aqua.

(10)9. uenificio : ueneficio Va, pro ueneficio W, maleficio suo G; aliquem : hominem add Va, aliquid G; perdederit : perdiderit VaWG; VII : decem G; III ех his in pane et aqua : tres in pane G

(11)11. Si quis laicus habens uxorem suam et cum alterius uxorem vel virginem fomicatus fuerit, V annos peneteat, II ех his in pane et aqua.

(11)11. totam regulam om. G; quis om. Va; suam om. VaW; alterius uxorem: alius uxorе Va, alia uxorem W; virginem fomicatus fuerit : virgine fomicatus fuerit Va, virginem fornicauerit W; II ех his in pane et aqua om. VaW

(12)12. Si quis clericus uel cuiuslibet superioris gradus, qui uxorem habuit et post conuersationem uel honorem iterum eam agnouit, sciat se adulteriun commisisse. Idcirco si diaconus, V annos peneteat, II ех his in pane et aqua, si sacerdos VII, III ех his in pane et aqua.

12. cuiuslibet om. G; superioris gradus : superiori gradu W, superio gradus G: habuit : hаbеt Va; conuersationem uel : confessionem uel Va, conuersitionem ot uel W, om. G; agnouit : agnouerit VaW, cognoverit G; sciat se adulterium commisisse. Idcirco om. VaW; Idcirco si : Clericus quatuor G; si diaconus, V annos : si diaconus, VII annos Va; V annos peneteat, II ех his in pane et aqua, si : sех G: si sacerdos VII : si sacerdos Х Va, sacerdos septem G; III ех his in pane et aqua : episcopus duodecim, singuli in pane et aqua iuxta ordinem suum G

(13)13. Si quis fornicaberit cum sanctimoniale uel deo decata, sicut in superiore sententia unusquisque iuxta ordinem suum peneteat.

110 13. totam regulam om. Un Cyr Ti Gr Gs; .г҃і. : і SinEuch, om Aa Gp Čud; съ черницею блоудъ створить : блоудь створи сь чрьницею Gp; понеже вѧщьши ѥсть наречена om. Gp Čud; ѥсть наречена : наречетъⷭ҇ SinEuch Aa; .г҃. : в҃ SinEuch; .г҃. лѣта да покаѥтьс : пость .г҃. лѣта, .а҃. Gp, om. Čud; лѣта да покаѥтьсѧ om. Aa; ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ : о воⷣ о хлѣбѣ SinEuch, о хлѣбѣ Aa, ѡ хлѣбѣ и водѣ Gp, om. Čud

.д҃і. Иже в сѧ блоудъ самъ створить .а҃. лѣта да покаѥтьсѧ.

115 14. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs Čud; .д҃і. : і SinEuch, om. Aa Gp; Иже : Аще кто SinEuch Gi Gp; в сѧ блоудъ самъ створить : самъ в сѧ блжⷣ творитъ SinEuch, в сѧ саⷨ блоудь сотворить J, самь вь се блждь сьтьворить Gi, вь себѣ блоудь сьтворить, моужь или жена Gp; .а҃. : ѥдиною Aa, om SinEuch J; .а҃. лѣта да покаѥтьсѧ : пость .ꙁ҃. д҃ни, поклонь .р҃н. Gp, пость .м҃. д҃ни, поклонь .р҃н. Gr;

120 покаѥтьсѧ : поститсж Gi

.е҃і. Аще кто ѿ гнⷭ҇ѧ плъти часть ѥдиноу погоубить .а҃. лѣта да покаѥтьсѧ.

125 15. totam regulam om. Aa Un Cyr Ti Čud; .е҃і. om. SinEuch Gp; ѿ om. SinEuch Gs; гнⷭ҇ѧ плъти : тѣла господнꙗ Gp; часть ѥдиноу погоубить : погоубить честь Gp; ѥдиноу om. SinEuch; .а҃. om. SinEuch; .а҃. лѣта да покаѥтьсѧ : да ѡтлоучит’се .м҃. д҃ни Gp

.ѕ҃і. Аще кто ѡбьꙗдъсѧ блюѥть трьгоубь .м҃.ти.

130 16. totam regulam om. Un Cyr Ti Čud; .ѕ҃і. : іⷤ SinEuch, om. Aa Gp; кто : кото Aa; ѡбьꙗдъсѧ : ѡбьꙗⷣщисѧ J; блюѥть : add. Aa; ѡбьꙗдъсѧ блюѥть : блюѥт’ комканиѥ ѡб’ꙗдьсе Gp; трьгоубь : да тръгоубитъ SinEuch, да трьгоубоуѥть Gp, трегоубитъ J; .м҃.тн : к҃ SinEuch, .м҃. д҃нии Gp, дн҃ии add. Aa

.ꙁ҃і. Аще кто помыслить на чюжю ченоу толи не можеть съгрѣшити с нею . (115b) .а҃. лѣта да покаѥтьсѧ.

135 17. totam regulam om. Aa Un Ti Gs; .ꙁ҃і. om. SinEuch Gp Čud; Аще : ли add. Cyr; помыслить : помысливь Gp; на чюжю женоу : на женж тоуждѭ SinEuch, блоудити Čud; толи не можеть съгрѣшити с нею : не сьтворить Gp; съгрѣшити с нею : съ неѭ съгрѣшити SinEuch, om. Čud; .а҃. om. SinEuch; .а҃. лѣта да покаѥтьсѧ : .ꙁ҃. д҃ні да поститсѧ Cyr, нѣсть тоу епитимиѥ, поклоь .м҃. Gp, да пребоудеть .м҃. дн҃и поⷭ҇ Čud

(13)13. fornicaberit : fornicauerit VaWG; sanctimoniale: sanctemoniali femina Va, sanctaemonialem feminam W; uel deo decata om. VaW; decata : devota G; sicut in superiore sententia : iuxta superiorem sententiam Va, iuxta superiori sontentiam W, superiore sententia G; iuxta ordinem suum : suo ordine Va, in suo ordine W; peneteat : peniteat, id est clericus III, si diaconus V, si sacerdos XII, III ех his in pane et aqua Va, peniteat, id est clericum III annos peniteat, diaconus V, sacerdos XII annos, III ех his in pane et aqua W

(14)14. Si quis propter concupiscentiam uel libidinem per se ipsum fornicaberit, annum integrum peneteat.

(14)14. quis : vero add G; per se : por sernet Va, pro semet W, se G; fornicaberit: farnicauerit VaWG; annum integrum : I annum Va, uno anno W, unum annum G

(15)17. Si quis eucaristiam, id est communionem corporis aut sanguinem domini, neclexerit aut exinde perdederit, annum I in pane et aqua peneteat.

(15)17. eucaristiam, id est communionem: de communione VaW; aut sanguinem om. VaW; id est communionem corporis aut sanguinem : corpus G; neclexerit : neglexerit G; exinde om. G; annum I in pane et aqua : unum annum G; neclexerit aut exinde perdederit, annum I in pane et aqua peneteat om. VaW

(16)17. Si per ebrietatem aut uoracitatem illut uomerit, III quadragisima (...)

(16)17, Si om. VaW; per ebrietatem aut voracitatem : pro uoracitate aut ebrietate W; illut: illum G, om. VaW; uomerit: uomuerit VaW; quadragisima: quadragesimas VaW, quadragesimas in pane et aqua G

(17)16. Si quis concupiscit mulierem et non potest peccare cum illa aut non uult eum suscipere, annum integrum peneteat.

(17)16. non potest peccare cum illa aut om. G; cum illa: cum еа VaW; aut non uult eum suscipere om. VaW; annum integrum: I annum VaW, unum annum G

140 .и҃і. Аще кто болѣꙁноуѥть и болѣꙁни ради иꙁблюѥть причастиѥ ѥже ѥсть комъканиѥ .г҃. д҃ни да поститьсѧ аще пси въкоусѧть .р҃. д҃нии да поститьсѧ.

145 18. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs Čud; .и҃і. : і҃ SinEuch, om. Aa Gp; кто : ли Gp; болѣꙁноуѥть и om. SinEuch J Gp; болѣꙁни ради : ѡть болѣꙁни Gp; причастиѥ ѥже ѥсть комъканиѥ : брашеньце SinEuch, om. Gp; .г҃. : в҃ SinEuch; поститьсѧ : и еже естъ иꙁбльвалъ да съхранитъ на огни и р҃ псаⷧ҇мъ да испоетъ add. SinEuch; .г҃. д҃ни да поститьсѧ : пость .г҃. д҃ни блюѥноѥ да сьхранить и речеть псалмь .р҃. Gp (сьхранить или да погрѣбеть блиꙁь црькве гдѣ чловѣкь не пристоупаѥт’, а да не сьжежеть, ꙗкоже нѣщи нераꙁоум’ни твореть и да речеть .р҃. фалѡмь Gr);

150 аще : ли его add. SinEuch Gp; пси : да add. SinEuch; въкоусѧть : вкшаютъ J; д҃нии : денъ SinEuch, д҃нь J; да поститьсѧ om. Gp

.ѳ҃і. Аще котораꙗ жена ѡтроча оудавить .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ .а҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

155 19. totam regulam om. Cyr Čud; .ѳ҃і. : і73 SinEuch, om. Un Ti Gi Gp; Аще : ли add. Ti; котораꙗ : ктора Gi, коꙗ Gp. Om. Gs; ѡтроча оудавить : давыть дѣте Gi Gp Gs; ѡтроча : дѣтѧ Un Ti; .г҃. : в҃ SinEuch; .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ : пость .г҃. лѣта Gp; да покаѥтьсѧ : поⷭ҇ Ti, ѡпитемье Gs; .а҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ om. Gs; .а҃. : и едино лѣто Gi; .а҃. ѿ нихъ om. Un; ѿ нихъ : да сьхранить Gi, om. SinEuch Gp; и om. SinEuch; ѡ (2) inter lineas insertum Gi, om. Gp

160 .к҃. (U) Аще кто пролѣѥть ст҃оую слоужьбоу творѧ ти похоронить ю .и҃. д҃нии да поститьсѧ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

165 20. totam regulam om. SinEuch Un Cyr Ti Gs Čud; .к҃. om. Gr; пролѣѥть : прольет J, пролїеть Sl Gr; твори Sl; ти : и Gr, om. Sl; похоронить : сьхранить Gr, схранитї Sl, ю : е J; и҃. д҃нии да поститьсѧ : поста .и҃. д҃нии Sl, пость н҃. д҃ни Gr; д҃нии : д҃ни J; ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ : и сꙋхоꙗⷣ Sl, и соухоꙗды Gr

.к҃а. Аще кто хотѧ ѿ своѥꙗ плъти оурѣжеть .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ .а҃. ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

170 21. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs; .к҃а. : и҃ SinEuch, om. Gi Gr Čud; хотѧ ѿ своѥꙗ плъти оурѣжеть : рѣжеть ѡть своѥѥ пльти хоте Gp, оурѣжеть  плоти свое хотѧ Sl, ѿ своѥꙗ плоти рѣжеть Čud; ѿ om. SinEuch; своѥꙗ свое Gi; .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ : поста .г҃. лѣта Sl, пость .г҃. лѣта Gp, .г҃. лѣта поⷭ҇ Čud; .г҃. : в҃ SinEuch; .а҃. om. SinEuch Gp Sl Čud; ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ : сꙋхоꙗⷣ Sl; и om. SinEuch; ѡ om. Gi

.к҃в. Аще ли кто похоть имѣꙗ толи лоукавьствомь чюжю ченоу лобъжеть .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ .а҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

(18)17. (...) si per infirmitatem, VII dies. Si in ignem mittit tale uomitum, С psalmos cantit, si uero canis lambuerit, С dies peniteat.

(18)17. per infirmitatem: autem pro infirmitate W, vero per infirmitatem G; VII dies : una hebdomada in pane et aqua G; cantit: canat VaW; Si in ignem mittit tale uomitum, С psalmos cantit, si uero canis lambuerit, С dies peniteat om. G

(19)18. Si quis *uxorem suam* infantem oppresserit, III annos peneteat, I ех his in pane et aqua.

(19)18. quis *uxorem suam* : qua mulier Va, quis mulier W, quis clericus aut uxor sua vel cuiuscunque G; oppresserit : per neglegentiam. sine baptismo Va, pro neglegentiam sine baptismo W; III : tres G; I ех his in pane et aqua : unum in pane G; aqua : II sine came et uino Va, duo sine came et uino W

(20)83. Si quis uero de calicem per neglegentiam stillaberit in terra, igne sumatur et L dies peneteat. Si super altare stillaberit calix, sorbeat minister stillam, tribus vicibus labit calicem subtus positum et ipsa aqua bibat et III dies peneteat.

(20)83. totam regulam om. G; Si quis uero de calicem per neglegentiam stillaberit in terra, igne sumatur et L dies peneteat om. VaW

(21)19. Si quis *se colebet* membrum truncaberit uoluntariae, III annos peneteat, I ех his in pane et aqua.

(21)19. *se colebet* : sibi quodlibet VaW, autem G; truncaberit: detruncauerit Va, truncauerit W; uoluntariae : voluntate G; III annos peneteat, I ех his in pane et aqua : quinque annos paeniteat G

(22)58. Si uero diligens feminam inscius alicuius mali praeter sermonem, XL dies peneteat. Osculatus autem eam et amplexat, IIII quadragesimas peneteat. Diligens tamen mente, VII dies peneteat.

175 22. totam regulam om. Un Cyr Ti Gp Gs; .к҃в. : иⷣ҇ SinEuch, om. Čud; Аще ли : А SinEuch, Аще J Čud; имѣꙗ : имы SinEuch; толи : іли SinEuch, om. Čud; чюжю : тоуждѭ SinEuch; лобъжеть : прииметъ SinEuch, цѣлоуеть Čud; .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ .а҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ : .г҃. д҃ни Čud; .г҃. : в҃ SinEuch; ѿ нихъ om. SinEuch; и om. SinEuch

180 .к҃г. Аще которыи простъ людинъ враждоу имыи оударить члв҃ка и ѡкръвавить и .і҃. д҃нии да покаѥтьсѧ.

185 23. totam regulam om. Un Cyr Ti Gp Gs; .к҃г. : иⷣ҇ SinEuch, om. Čud; которыи : котолры SinEuch, кто Čud; простъ : простець Čud; имыи : имы SinEuch J Čud; и ѡкръвавить и : до крови Čud; и (2) om. J; д҃нии : денъ SinEuch, д҃ни Čud; да покаѥтьсѧ : поⷭ҇ Čud

.к҃д. Аще кто бѣдою оукрадеть снѣдно что ли риꙁоу .м҃. д҃ни да покаѥтьсѧ.

190 24. totam regulam om. Un Cyr Ti Gp Gs; .к҃д. : иⷣ҇ SinEuch, om. Čud; ли риꙁоу : или риꙁоу Čud, om. SinEuch; .м҃. : .к҃. SinEuch; д҃ни : денъ SinEuch; да покаѥтьсѧ : поⷭ҇ Čud

.к҃е. Аще кто въ .а҃. дн҃ь еноуарѧ на колѧдоу идеть ꙗкоже пьрвѣѥ погании творѧхоу .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ ꙗко ѿ сотоны ѥсть игра та.

195 25. totam regulam om. Cyr Gp Gs Čud; .к҃е. : иⷣ҇ SinEuch, ѡ коледѣ Un, om. Ti; еноуарѧ : генварꙗ J Ti; еноураѧ на колѧдоу идеть : идеть на колѧдж : еноуарѣ SinEuch; колѧдоу : колед J Ti; пьрвѣѥ : пръвїе J, первїи Un Ti; погании : погани SinEuch; .г҃. : в҃ SinEuch; лѣта : поⷭ҇ add. Ti; покаѥтьсѧ : покаютсѧ Un; и om. SinEuch; ꙗко ѿ сотоны ѥсть игра та om. SinEuch; сотоны : скотины Un Ti

200 .к҃ѕ. Аще котораꙗ жена иꙁвьржеть .і҃. лѣта да (116а) покаѥтьⷭ҇ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

205 26. totam regulam om. Cyr Čud; .к҃ѕ. : иⷣ҇ SinEuch, om. Ti Gi Gp; котораꙗ : каꙗ Un, коꙗ Gi, om. Gp Gs; жена : ꙁелїа рⷣа add. Un Ti, былие пивьши add. Gi; иꙁвьржеть : иꙁврьже дѣте Gp, отрочѧ add. SinEuch, дѣтж add. Gi, мр҃тво дѣтище add. Gs; .і҃. лѣта да покаѥтьⷭ҇ : пость .г҃. лѣта, .а҃. Gp; .і҃. : в҃ SinEuch,

205 .г҃. Gi Ti Gs; да покаѥтьⷭ҇ : епитемѧ Gs; ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ om. Un Ti GS; и om. SinEuch; ѡ (2) om. Gp

(22)58. totam regulam om. VaWG

(23)24. Si quis laicus alium percussserit et sanguinem funderit, XL dies in рапе et aqua peneteat.

(23)24. laicus alium om. VaW; laicus alium : clericus proximum suum G; percusserit : hominem per iram add Va, hominem pro ira add W; funderit : fuderit, medicum quaerat et det ei mercedem. Si laicus est add. Va, laicus add. W, fuderit G; XL dies in pane et aqua peneteat : uno paeniteat anno G; in pane et aqua om. W; peneteat : si clericus II quadragesimas in pane et aqua, si diaconus VI menses, si sacerdos I annum in pane et aqua Va, peniteat, clericus duas quadragesimas, diaconus VI, sacerdos uno anno et deponatur W

(24)31. Si quis per necessitatem furaberit cibaria aut uestis siue quadrupedia propter famem uel nuditatem, XL dies peneteat.

(24)31. totam regulam от. G; furaberit: furauerit VaW; cibaria: cibun Va, cibo W; uestis : uestem Va, ueste W; siue quadrupedia propter famem uel nuditatem : primo omnium reddat rem et Va, primum omnium reddat rem et W; XL : quadraginta W

(25)32. Si quis, quod in Kalendas ianuarias multi faciunt, quod adhuc de paganis residit, in ceruolum quod dicitur aut in uecola uadit, III annos peneteat, quia hoc demonum est.

(25)32. quod in Kalendas ianuarias multi faciunt, quod adhuc de paganis residit : Kalendis ianuarii Va, Kalendas ianuarias G; in ceruolum quod dicitur : in cervolo G; aut in uecola: vel vicola G, om. VaW; III: tres G; quia hoc demonum est om. G; demonum est : et de paganis add. Va, et а paganis relicturn add. W

(26)33. Si qua mulier aborsum fecerit uoluntariae, III annos peneteat cum pane et aqua.

(26)33. qua: quis VaWG; aborsum: avorsum G; peneteat cum pane et aqua: paeniteat, unum in pane et aqua G, in рапе et aqua peniteat. Et si fomicauerit et occiderit quod nascitur [quod nascitur om. W], Х annos peniteat VaW

.к҃ꙁ. Аще кто клѧтъ боудеть толи молиьⷭ҇ сътонамъ или имена имъ творить члв҃чьскаꙗ .е҃. лѣта да покаѥтьⷭ҇ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

210 27. totam regulam om. Cyr Gp Gs; .к҃ꙁ. om. SinEuch Un Ti Čud; клѧтъ боудеть om. Čud; толи : і SinEuch, или Un Ti. om. Čud; сътонамъ : сотонамъ SinEuch J Un Ti, сатанамъ Čud; имена : именамъ Čud; имъ : иⷯ Čud, om. Un Ti; творить om. Čud; члв҃чьскаꙗ : члс҃ка SinEuch, члв҃ча Ti, om. Čud; .е҃. : д҃ SinEuch; да покаѥтьⷭ҇ : поⷭ҇ Čud; om. SinEuch

215 .к҃и. Аще кто блоудъ створить съ вдовою ли съ дв҃цею .г҃. лѣта да покаѥтьⷭ҇.

28. totam regulam om. Un Ti Gp Gs; .к҃и. : иⷣ҇ SinEuch, om. Čud; блоудъ створить съ вдовою ли съ дв҃цею : съ въдовоѭ ли съ дѣвицеѭ блжⷣ҇ сътворитъ SinEuch, съ вдовою блᲂуⷣ створить или съ дв҃ицею Cyr, блᲂуⷣ створить со вдовою или съ дѣвою Čud; .г҃. лѣта : лѣто Čud; .г҃. : в҃ SinEuch; покаѥтьⷭ҇ : поститсѧ Cyr Čud

220 .к҃ѳ Аще кто домъ ꙁажьжеть или гоумьно .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ .а҃. ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

29. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs Čud; .к҃ꚛ. : иⷤ SinEuch, om. Gp; ꙁажьжеть : сожⷤеть J, ꙁажже Sl, ꙁапалить Gr; .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ : поⷭ҇ .г҃. лѣта Sl Gp; .г҃. : ж҃ SinEuch; .а҃. ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ om. Sl; .а҃. om. SinEuch; и om. SinEuch

225 .л҃. Аще кто ѿ манастырьскыꙗ цр҃кве тъкъмо что оукрадеть .ꙁ҃. лѣта да покаѥтьсѧ .г҃. лѣта ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

230 30. totam regulam om. Un Cyr Ti Gp Gs; .л҃. : и҇ SinEuch, om. Gi Čud; ѿ манастырьскыꙗ цр҃кве : маньстирьскѡи црьквы Gi, манастырьскыхъ Čud; тъкъмо om. Gi Čud; что оукрадеть : оукрадѣть что Gi; что om. Čud; оукрадеть :цр҃кви add. Čud; .ꙁ҃. : ж҃ SinEuch; да покаѥтьсѧ .г҃. лѣта ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ : поⷭ҇ Čud; .г҃. лѣта om. SinEuch; лѣта : ѿ ииⷯ J Gi; om. SinEuch

235 .л҃а. Аще которыи сщ҃никъ съ гнѣвомь съвѧжеть члв҃ка ли кръвь прлѣѥть да просить врача да дасть ѥмоу исцѣлению постъ .о҃. д҃нии ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ аще ли ѥсть дьꙗкъ .ꙁ҃. мцⷭ҇ь аще ли попъ лѣта аще ли ѥппⷭ҇ъ .е҃. лѣта да покаетьⷭ҇.

31. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs Čud; .л҃а. om. SinEuch Gp, которыи : которы SinEuch, кто Gp Sl; съ гнѣвомь съвѧжеть : свѧжеть съ гневоⷨ Sl Gp; ли : или Gp Sl; пролѣѥть : пролїетъ J Sl; да просить врача да дасть ѥмоу исцѣлению om. Sl Gp; исцѣлению : цѣленью SinEuch; д҃нии : денъ SinEuch, д҃ни J Gp;

240 ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ : схоꙗденїе Sl; и om. SinEuch; ѡ (2) om. Gp; аще ли ѥсть дьꙗкъ .ꙁ҃. мцⷭ҇ь аще ли попъ лѣта аще ли ѥппⷭ҇ъ .е҃. лѣта да покаетьⷭ҇ om. Sl;

(27)34. Si quis mathematicus fuerit, id est per inuocationem demonium mentes hominum tulerit aut debacante fecerit, V annos peneteat, III ех his in pane et aqua.

(27)34. mathematicus fuerit, id est om. G; demonium : daemonum VaG; demonum W; tulerit: auerterit VaW; aut debacante fecerit om. VaWG; III ех his in pane et aqua om. G

(28)35. Si quis uiduam uel uirginem raptus fuerit, III annos peneteat in pane et aqua.

(28)35. raptus fuerit : rapuerit VaW; in pane et aqua : I in pane et aqua Va, unum in pane et aqua G

(29)38. Si quis domum uel aream cuiuscumque igne cremauerit, VII annos peneteat, III ех his in pane et aqua.

(29)38. cuiuscumque om. VaW; VII annos: V annos VaW; VII annos peneteat, III ех his in pane et aqua : superiore sententia paeniteat G

(30)39. Si quis aliquid de ministerio sancte ecclesie uel qualecumque opus qualibet modo fraudaberit uel neglexerit, VII annos peneteat, III ех his in pane et aqua, et sic concilietur.

(30)39. sancte om. Va; uel qualecumque opus om. VaWG; qualibet modo : quolibet modo VaW, om. G; fraudaberit: fraudauerit VaWG; uel neglexerit om. VaW; III ех his in pane et aqua : tres in pane G; et sic concilietur om. VaWG

(31)40. Si quis clericus hominem per ira percusserit et sanguine fuderit, soluat ei primum opera mercedis et medicum querat, duabus quadragisimis peneteat in рапе et aqua, diaconus VI mensis, presbyter annum I.

(31)40. totam regulam om. VaWG

.ꙁ҃. : то ж҃ SinEuch; ли (3) : естъ add. SinEuch Gp; попъ : то add. SinEuch, .а҃. add. Gp; ли (4) : естъ add. SinEuch Gp; .е҃. : д҃ SinEuch; да покаетьⷭ҇ : поⷭ҇ Gr

245 .л҃в. Аще кто алкати не можеть да испоѥть плмⷭ҇ъ .м҃ꙁ. аще ли не оумѣѥть да дасть сребрьницю аще ли не имать цаты то ѿ брашна ѥже имать да дасть.

250 32. totam regulam om. Un Ti Gs Čud; .л҃в. : ћⷧ҇ SinEuch, om. Gp; алкати не можеть : не может’ ѡть болѣꙁни поститисе Gp; испоѥть плмⷭ҇ъ .м҃ꙁ. : поѥть на д҃нь .ѕ҃. фалмь Gp; плмⷭ҇ъ .м҃ꙁ. : к҃ псаⷧ҇мъ и ѕ҃ SinEuch, плⷭ҇мовъ .м҃ꙁ. Cyr, и да дасть динаре или брашно add. Gr, ли om. Gp; дасть сребрьницю : ѡткоупить Gp Gr; сребрьницю : цѧтж SinEuch, сребрѧницю J; то : то да SinEuch, om. Cyr; аще ли не имать цаты то ѿ брашна ѥже имать да дасть om. Gp Gr

255 .л҃г. Аще кто мьꙁдоу въꙁьмъ ѿ кого поститисѧ хотѧ ꙁа нь аще вѣдыи се створить да алчеть ꙁа сѧ ѥлико и ꙁа ѡного и ѥже ѥсть вꙁѧлъ да дасть нищимъ ꙗкоже и чюжа грѣхы въꙁемлеть нѣⷭ҇ лѣпо да именоуѥтьⷭ҇ хвⷭ҇ъ рабъ.

260 33. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs Čud; .л҃г. : ћⷠ҇ SinEuch, om. Gp; въꙁьмъ : вьꙁъметъ SinEuch; хотѧ ꙁа нь : ꙁа нь хоте Gp; хотѧ om. SinEuch; вѣдыи : вѣды SinEuch, вѣде Gp; се : то Gp; створить : сътворилъ естъ SinEuch; да алчеть ꙁа сѧ : пость ꙁа себе Gp; и (2) : а Gp; нищимъ : нищиимъ SinEuch Gp; ꙗкоже и : ѣко SinEuch Gp; чюжа : тоуждѧ SinEuch, чюжаго J, om. Gp; грѣхы : хрѣхь Gp; въꙁемлеть : и add. Gp; именоуѥтьⷭ҇ : иꙁменетсѧ J; хвⷭ҇ъ рабъ : рабь христовь Gp

(116b) .л҃д. Аще котораꙗ жена блоудъ створьши толи прокаꙁить ѡтроча въ собѣ .і҃. лѣта да покаетьⷭ҇ .в҃. лѣта ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

265 34. totam regulam om. Sl Čud; .л҃д. : ћⷡ҇ SinEuch, Un Ti Gp Gs; котораꙗ : коꙗ Gp; створьши : сътворивши Un Gs; сътворитъ Ti; толи : и Un Cyr Ti, om. Gp Gs; ѡтроча : дѣтѧ Cyr, дѣте Gp, дѣти Gs; совѣ : себѣ SinEuch Un Cyr Ti Gp; .і҃. лѣта да покаетьⷭ҇ : пость .і҃. лѣть Gp; .і҃. : е҃ Un Ti; да : и Ti, om. Gs; покаетьⷭ҇ : поститсѧ Cyr; .в҃. лѣта ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ om. Gs; .в҃. лѣта : в҃ оⷢ҇ ииⷯ

270 SinEuch, .г҃. ѿ ииⷯ Un, .а҃. Gp, om. Cyr; лѣта om. J Ti; и om. SinEuch; ѡ om. Gp

.л҃е. Аще которыи бѣлориꙁець скоупости ради кльнетьсѧ лоукаво ꙗко да дасть нищимъ имѣниѥ своѥ и шьдъ въ манастырь да покаѥтьсѧ.

275 35. totam regulam om. Un Cyr Ti Gp Gs Čud; .л҃е. : ћⷢ҇ SinEuch; которыи : которы SinEuch; лоукаво : лютѣ SinEuch; нищимъ : нищиимъ SinEuch; манастырь : монастырь J

(32)41. Si quis ieiunare non potest, quando deЬit ieiunare, pro uno die in рапе et aqua cantit cum uenia psalrnos L et sine uenia LXX.

(32)42. Si quis ieiunare non potest et psalmos nescit, per diem det denarium unum, et si non habit praecium, de cibum, quanto sumit, tantum porrigat. Pro uno anno in рапе et aqua det solidos XXVI.

(32)41. totam regulam om. G; ieiunare : debet et add VaW; quando debit ieiunare om. VaW; cantit: canat VaW; uenia ... uenia: ueniam ... ueniam W; LXX: septuaginta Va

(32)42. totam regulam om. G; Si quis ieiunare non potest et : Quodsi VaW; per diem : pro uno die VaW; unum: I VaW; non habit praecium: praetium non habet Va, precium non habet W; de cibum : de cibo Va, det cibum W; quanto : quantum Va, de quo W; tantum om. VaW; porrigat : pauperi erubescenti add. Va, om. W

(33)44. Si quis mercidem accipit et ieiunaberit, si per ignorantiam hoc fecerit, ieiunet pro se, quantum se promisit pro illo ieiunare, et quod accipit, det pauperibus. Et qui aliena peccata super se suscipierit, non est dignus christianus.

(33)44. totam regulam om. G; mercidem accipit et: pro mercede VaW; ieiunaberit : ieiunat VaW; si per ignorantiam hoc fecerit: et aliena peccata suscipit in se, non est dignus [nominari add. W] christianus VaW; quantum se : quantum VaW; quod accipit : quod accepit Va, quod аb ео accepit W; Et qui aliena peccata super se suscipierit, non est dignus christianus om. VaW

(34)46. Si qua de mulieribus, que fomicantur, occiderit quod nascitur aut auortiuum facere festinat, Х annos peneteat.

(34)46. totam regulam от. VaWG

(35)47. Si quis laicus per cupiditatem periuraberit, tota res suas det pauperibus et tundatur, in monasterio seruiat diebus uitae suae.

(35)47. totam regulam от. G; per cupiditatem: pro cupiditatem W; periuraberit : periurat VaW; tota: totas VaW; suas : ipsas W; det: reddat aut W; et tundatur : et tondetur Va, det et W; in monasterio seruiat : seruiat in monasterio Va, in monasterio deseruiat W; diebus uitae suae от. W

.л҃ѕ. Аще которыи причьтникъ съ четвьреногомь блоудъ створить .л҃ ти лѣт сы .і҃. лѣт да покаетьсѧ аще жены не имать аще ли женатъ ѥсть то .е҃і. лѣта да покаетьⷭ҇.

280 36. totam regulam om. Un Ti Gs Čud; .л҃ѕ. : ћⷣ҇ SinEuch Gp; которыи : котоⷬ҇ SinEuch, кои Gp; съ четвьреногомь блоудъ створить : блᲂуⷣ створить съ скотиною Cyr; четвьреногомь : четврѣногомь SinEuch, четвероногоⷨ J, скотомь add. Gp; .л҃ ти : ћ҃ SinEuch, .л҃. Cyr J; .л҃ ти лѣта : .л҃. лѣтьнь Gp; сы : имы SinEuch, боуда Cyr, сыꙵ J; сыи или .н҃. лѣтьнь Gp; .і҃. лѣта да покаетьсѧ om. Gp; покаетьсѧ : поститсѧ Cyr; аще жены не имать om. Cyr; женатъ : женато J; то om. J; женатъ ѥсть :

285 женж имать SinEuch Cyr, имать и сьтворить, пость Gp; то om. SinEuch Cyr Gp; .е҃і. : д҃ і҃ SinEuch, .в҃і. Gr; да покаетьⷭ҇ : поститсѧ Cyr, .г҃. ѡ хлѣбѣ и водѣ Gp

.л҃ꙁ. Аще котолрыи попъ или причьтникъ оупиѥтьсѧ .і҃. д҃нии да покаѥтьсѧ аще ли ѥсть бѣлець .ꙁ҃. д҃нии да покаѥтьсѧ.

290 37. totam regulam om. Un Cyr Ti Gp Gs Čud; .л҃ꙁ. : ћⷱ҇ SinEuch; которыи : которъи SinEuch; оупиѥтьсѧ : оубпиетсѧ SinEuch; д҃нии (1) : денъ SinEuch; бѣлець : бѣлориꙁець SinEuch J; SinEuch; .ꙁ҃. : ж҃ SinEuch; д҃нии (2) : денъ SinEuch

.л҃и. Аще кто оупоить дроуга своѥго да поститасѧ ѡба .ꙁ҃. дн҃ии.

295 38. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs Čud; .л҃и. : ћⷤ SinEuch; оупоить дроуга своѥго : дроуга своего оупоитъ до ржга SinEuch, кого ѡпоить до ѡброуганиꙗ Gp; да поститасѧ ѡба : пость Gp; поститасѧ : поститесѧ SinEuch; .ꙁ҃. : ж҃ SinEuch; д҃нии : дьнеи SinEuch, д҃ни J

.л҃ѳ. Аще кто снѣдно что оукрадеть да поститьсѧ .і҃. д҃нии аще ли ѥсть дѣтьскъ то .ꙁ҃. д҃нии.

300 39. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs; .л҃ѳ. om. SinEuch Gp Čud; снѣдно что : что снѣдно Gp; что om. Čud; да поститьсѧ .і҃. д҃нии аще ли ѥсть дѣтьскъ то om. Čud; да поститьсѧ : пость Gp; .і҃. : к҃ SinEuch, .ꙁ҃. Gp; д҃нии : дьнеи SinEuch, д҃ни Gp; то .ꙁ҃. д҃нии : ж҃ денъ да поститсѧ SinEuch, поⷭ҇ add. Čud; .ꙁ҃. : семⷣь J

.м҃. Аще кто помыслить съблоудити толи не можеть да трьгоубь .м҃.

305 40. totam regulam om. Un Cyr Ti Gp Gs Čud; .м҃. om. SinEuch; помыслить : промыслить J; съблоудити : блждъ сътворити SinEuch; трьгоубь : тръгоубитъ SinEuch, трегᲂуⷠ҇ J; .м҃. : к҃ SinEuch

(36)51. Si quis cum animalibus peccaberit, qui amplius quam uigenti annorum fuerit, XXV annos peneteat.

(36)51. totam regulam от. G; animalibus : animalia W; peccaberit: peccat Va, peccauerit W; qui amplius quam uigenti annorum fuerit : si habet plus quam triginta annos Va, uxorem habens W; XXV annos : XV annos Va, ХХ annos W; peneteat : peniteat, et si uxorem habet, uiginti annos peniteat Va, peniteat, et si sine uxorem est et infra uiginti annos est, XV annos peniteat, V ех his in pane et aqua W

(37)52. Si quis clericus aut sacerdos se inebriaberit, XL dies peneteat in pane et aqua, laicus VII.

(37)52. totam regulam от. G; se inebriaberit : se aut alium inebriauerit, si pro humanitate [humanitatem W] VaW; dies: diebus Va; in pane et aqua от. VaW; laicus VII : laicus VII dies Va, от. W

(38)53. Si quis aliud cogit, ut inebrietur, *humanitatis* gratia, ut ebrius peneteat, et si odio hoc fecerit, ut humicida iudicetur.

(38)53. totam regulam от. G; odio : per odium Va, pro hodio W; humicida : homicida VaW; iudicetur : Si laicus fecerit, VII dies peniteat add W

(39)55. Si quis cibum furaberit, XL dies peneteat, si postea, annum I, et si infans fuerit Х annorum, VII dies peneteat.

(39)55. totam regulam от. VaWG

(40)57. Si quis concupiscit fornicari et non potuit, tribus quadragesimis, et qui turpiloquium uel aspectu quoinquinatus est, tamen non uoluit fornicare, XL diebus peneteat. Si autem inpugnatione cogitationis uiolenter inquinatus est, VII dies peneteat.

(40)57. totam regulam от. VaWG

.м҃а. Аще кто съ рабою своѥю блоудить ти родить ѡтроча да свободить рабоу тоу и поститьсѧ лѣта ѡдино.

310 41. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs Čud; .м҃а. om. SinEuch Gp; своѥю om. SinEuch; блоудить : блждъ сътворитъ SinEuch Gp; ти : толи SinEuch, и Gp; ѡтроча : дѣтищь SinEuch, дѣте Gp; и поститьсѧ : пость Gp; лѣта ѡдино : .а҃. лѣта J Gp; ѡдино SinEuch

315 .м҃б. Аще комоу оумреть ѡтроча некрьщено ꙁа лѣностью .г҃. лѣта ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

320 42. totam regulam om. Cyr Gs Čud; .м҃б. om. SinEuch Un Ti Gi Gp; оумреть ѡтроча : дѣтж оумрѣть Gi Gp; ѡтроча : дѣтищь SinEuch; некрьщено : некръщенъ SinEuch; ꙁа лѣностью : ꙁа лѣность SinEuch Un, лѣности дѣла Gi, om. Ti; .г҃. лѣта ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ : то по с҃тѡмоу. Василию прииметь епитомию .г҃. лѣта ѡ хлѣбѣ и водѣ мы же повелеваемь .ѕ҃. нелⷣь поститисж и плакатисж и поклананиꙗ на трьни и на ѡбѣдьни и на верⷱ҇ьни по .в҃і. Gi; .г҃. : в҃ SinEuch, пѡⷭ҇ .г҃. Un Gp, om. Ti; лѣта : да покаетсѧ add. SinEuch J, поⷭ҇ да покаетъсѧ add. Ti; и om. SinEuch; ѡ (2) om. Gp

.м҃г. Аще кто гнѣваѥтьсѧ на брата своѥго ѥликоже д҃нии гнѣвъ дьржить толико да (117а) сѧ постить ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

325 43. totam gerulam om. Un Cyr Ti Gs; .м҃г. om. SinEuch Čud; гнѣваѥтьсѧ : гнѣвъ держить Čud; брата : братра SinEuch; ѥликоже : еліко Gp; д҃нии : денъ SinEuch, д҃ни J Gp; ѥликоже д҃нии : колко Čud; гнѣвъ дьржить : гнѣваѥтсе Gp, держить гнѣвъ Čud; толико : толко Čud; да : д҃ни Gp Čud; сѧ постить : поститъсѧ SinEuch Čud, пость Gp; и om. SinEuch; ѡ (2) om. Gp

330 .м҃д. Аще кто прокльнеть брата своѥго въ гнѣвѣ и пакы въꙁлюбить и .ꙁ҃. д҃нии покаѥтьсѧ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

335 44. totam regulam om. Un Cyr Ti Gr Gs; .м҃д. om. SinEuch Gp Čud; прокльнеть брата своѥго въ гнѣвѣ : братра своего въ гнѣвъ проклънетъ SinEuch; прокльнеть : проклꙗнеть Čud; и (1) om. Čud; и (2) om. SinEuch Čud; .ꙁ҃. д҃нии покаѥтьсѧ : пость .ꙁ҃. д҃ни Gp; покаѥтьсѧ : поⷭ҇ Čud; .ꙁ҃. : ж҃ SinEuch; д҃нии : денъ да SinEuch; и (3) om. SinEuch; ѡ (2) om. Gp

.м҃е. Аще кто оудавлениноу или кръвь скотью невѣдыи ѥꙗ ꙗко оумьрло ѥсть или требно что ꙗсть беꙁ бѣды .в҃і. неⷣ҇ да поститьсѧ аще ли вѣдыи ꙗлъ ѥсть .в҃. лѣта да поститьсѧ.

(41)60. Si quis intrat ad ancillam suam, si genuerit ех еа, libertit eam et I annum peneteat.

(41)60. totam regulam om. G; intrat ad ancillam suam, si genuerit ех еа: genuerit ех ancilla VaW; libertit: liberet VaW; I : unum W

(42)61. Si quis cuius infantes sine baptismo per nelegentiam mortuus fuerit, III annos peneteat, I ех his in рапе et aqua, II sine uino et came.

(42)61. totam regulam om. VaWG

(43)64. Si quis odit fratrem suum, quamdiu non repellit odium а se, tantum tempore cum pane et aqua peneteat.

(43)64. totam regulam om. G; odit fratrem suum: alium odit VaW; quamdiu non repellit odium а se, tantum tempore cum pane et aqua peneteat : in pane et aqua peniteat, dum non repellit odium а se VaW

(44)66. Si quis fratrem suum cum furore maledicit, placit cui maledixit, VII dies in pane et aqua peneteat.

(44)66. totam regulam om. G; Si quis fratrem suum cum furore: Et si cum furore alium VaW; placit cui maledixit : prius placeat ei et VaW; VII : septem W; in pane et aqua : cum pane et aqua Va; peneteat : peniteat. Si autem cum rubore et tremore tamen tacet [tacit W], I [uno W] die in pane et aqua peniteat VaW

(45)74. Si quis sanguinem animalium manducaberit nesciens aut morticinum aut idolis immolatum, IIII menses peneteat in pane et aqua. Si autem scit, II annos sine uino et carne.

340 45. totam regulam om. Un Cyr Ti Gs Čud; .м҃е. om. SinEuch Berl Gp; кто : ѧсть add. Sl, om. Berl; оудавлениноу : давлено Sl Gp; или кръвь скотью om. Berl; невѣдыи : невѣды SinEuch J, невидще Sl, невѣдеще Gp; ѥꙗ om. SinEuch Berl Gp Sl; ꙗко оумьрло ѥсть om. Berl Gp Sl; или : ли Gp; или требно что om. Berl; ꙗсть беꙁ бѣды : беꙁ бѣды ѣстъ SinEuch, ꙗль бждетъ Berl; беꙁ бѣды : кмиромъ Sl,

345 om. Gp; .в҃і. неⷣ҇ да поститьсѧ : поⷭ҇ .в҃. неⷣ Sl, пость .в҃. неделе Gp; .в҃і. : б҃ і҃ SinEuch; неⷣ҇ : недѣли SinEuch; аще ли : а Sl; вѣдыи : вѣды SinEuch, вѣда Sl, вѣдеще Gp, вѣдѣ Gr; ꙗлъ ѥсть : ꙗсть Gr, om. Gp Sl; .в҃. : б҃ SinEuch; лѣта : лѣте J; да поститьсѧ om. Gp Sl; .в҃і. неⷣ҇ да поститьсѧ аще ли вѣдыи ꙗлъ ѥсть .в҃. лѣта да поститьсѧ : то нетоу ꙁа то епитомие нж мл҃твж вьꙁметь жже твореть ѡськврьншемоусѧ Berl

350 .м҃ѕ. Аще кто не схранить комканиꙗ толи мышь ѥго въкоусить или сътретьсѧ .м҃. д҃нии да поститьсѧ.

355 46. totam regulam om. Un Cyr Ti Čud; .м҃ѕ. om. SinEuch Gp Gs; SinEuch; схранить : потрбить Gs; комканиꙗ : брашенца SinEuch, ѡбщеньꙗ Gs; толи : или Sl, нь или Gp, то или Gs; въкоусить : оукоусить Gs; сътретьсѧ : расипетсе Cr; .м҃. д҃нии д поститьсѧ : поⷭ҇ .м҃. д҃нїи Sl Gp; .м҃. : к҃ ти SinEuch; д҃нии : денъ SinEuch

.м҃ꙁ. Аще кто пролѣѥть с҃тыꙗ чаша въ времѧ приношениꙗ .ꙁ҃. д҃нии да поститьсѧ аще ли на коньчинѣ пролѣѥть .м҃. д҃нии д поститьсѧ.

360 47. totam regulam om. Cyr Gp Čud; .м҃ꙁ. om. SinEuch Un Ti Gp Gs; пролѣѥть (1) : прольеть Gs J, пролиеть ѿ Un Ti, отъ add. SinEuch; с҃тыꙗ чаша : с҃тоую чашоу Gp; чаша : чаши J Un Ti, кровь Gs; приношениꙗ : прѣношенью SinEuch; .ꙁ҃. д҃нии да поститьсѧ : пость .ꙁ҃. д҃ни Gp; .ꙁ҃. : ж҃ SinEuch; д҃нии (1) : денъ SinEuch, д҃нї Un, лѣта Ti; да (1) : и Ti; поститьсѧ (1) : покаетъсꙗ Un Ti; ли om. Ti; на коньчинѣ : по прѣношеньи SinEuch, на концѣ Ti, на конци Gs, на кончанѥ Gr; пролѣѥть (2) : пролїеть J Un Ti, прольетсѧ Gs, om. Gp; м҃. д҃нии да поститьсѧ : пость .м҃. д҃ни Gp; .м҃. : к҃ SinEuch; д҃нии (2) : денъ SinEuch, д҃ни Ti; да (2) om. Un Ti

47a. (SinEuch) Аще кто въ црк҃ве съпѧ толи емоу врагъ блаꙁнъ принесетъ въ сънѣ ж҃ денъ да поститъ сѧ и да поклонитъсѧ на денъ р҃.

47a. totam regulam om. U J Un Cyr Ti Gp Gr Gs Čud

(45)74. totam regulam om. G; animalium om. VaW; manducaberit: manducat VaW; morticinum : morticinio V, morticino W; idolis : idolo VaW; IIII : III Va, quatuor W; in pane et aqua : cum pane et aqua Va; scit : sciens VaW; carne : peniteat add. Va, sine carne peniteat W

(46)78. Si quis non custodierit et mus commederit illud, XL diebus peneteat. Qui autem perdiderit et ceciderit et non fuerit inuentum, XL diebus peneteat.

(46)78. totam regulam om. VaWG

(47)79. Si quis perfudit aliquid de calice super altare, quando aufertur linteamen, VII dies peneteat, et qui infudit calicem in finem sollemnitatis misse, XL dies peneteat.

(47)79. totam regulam om. G; Si quis perfudit aliquid de calice super altare, quando aufertur linteamen, VII dies peneteat, et om. VaW; infudit : infundit Va; qui infudit calicem in finem sollemnitatis misse, XL dies peneteat om W

(47a)59. Si quis in somnis uoluntate pollutus est, surgat et cantet genua flectendo psalmos VIII, in crastino in pane et aqua uiuat, aut cantit genua flectendo psalmos ХХ. Et si pollutus est sine uoluntate, cantit psalmos XV.

(47а)142. Si quis semen dormiens in ecclesia fuderit, III dies ieiunet, peccans non pollutus XXIII psalmos cantet.

(47a)59. totam regulam om. G; uoluntate : uoluntariae W; pollutus est : pollutus fuerit VaW; surgat et om. W; cantet: canat VaW; in crastino : et in crastinum Va, et in crastino W : in pane et aqua : cum pane et aqua VaW; cantit : canat VaW; psalmos ХХ : psalmos ХХХ VaW; sine uoluntate : sine uoluntariae W; cantit : canat VaW

(47а)142. totam regulam om. VaWG

370 .м҃и. Аще кто крадеть черницю .г҃. лѣта да поститьⷭ҇ .в҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ а ѥже ѥсть оукралъ да дасть нищимъ.

375 48. totam regulam om. Un Ti Gp Gs; .м҃и. om. SinEuch Čud; крадеть черницю : чръницѭ окрадетъ SinEuch, черницю крадеть Cyr Čud, черници крадетъ J; да поститьⷭ҇ .в҃. ѿ нихъ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ а ѥже ѥсть оукралъ да дасть нищимъ : поⷭ҇ Čud; .г҃. : в҃ SinEuch; поститьⷭ҇ :покаетсѧ Cyr J; .в҃. ѿ нихъ om. SinEuch; ѿ нихъ om. Cyr J; и om. SinEuch; да om. J; нищимъ : нищиимъ SinEuch

.м҃ѳ. Аще которыи причьтникъ ловить аще ѥсть дьꙗкъ .в҃. лѣта да покаѥтьсѧ аще ли попъ то .г҃. лѣта да покаѥтьсѧ ѡ хлѣбѣ и вод(ѣ).

380 49. totam regulam om. Un Ti Gp Gs Čud; .м҃ѳ. om. SinEuch; которыи : которы SinEuch; дьꙗкъ : диꙗкоⷩ҇ Cyr; .в҃. : в҃ SinEuch; покаѥтьсѧ (1) : постит SinEuch, каетсѧ Cyr; ли : естъ add. SinEuch; то om. SinEuch Cyr; .г҃. : в҃ SinEuch; покаѥтьсѧ (2) : поститъсѧ SinEuch; и : о SinEuch J, и ѡ Cyr

385 .н҃. Аще кто кого ꙁаклинаѥть с҃тыми толи оупивъсѧ блюѥть .м҃. д҃нии да покаѥтьсѧ ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ аще ли ѥсть дьꙗкъ да .ꙁ҃. лѣта ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ.

390 50. totam regulam om. Un Cyr Ti Gp Gs; .н҃. om. SinEuch Čud; кого om. Čud; кого ꙁаклинаѥть : ꙁаклинаетъ кого SinEuch J, ꙁаклинаетьⷭ҇ Čud; толи оупивъсѧ om. Čud; блюѥть : облюетъ SinEuch, om. Čud; .м҃. : к҃ ти SinEuch; д҃нии : денъ SinEuch; да покаѥтьсѧ : да поститсѧ SinEuch, поⷭ҇ Čud; ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ аще ли ѥсть дьꙗкъ да .ꙁ҃. лѣта ѡ хлѣбѣ и ѡ водѣ om. Čud; и (1) om. SinEuch; ѥсть дьꙗкъ : диѣкъ естъ SinEuch; да (2) om. SinEuch J; .ꙁ҃. : ж҃ SinEuch; SinEuch; лѣта : денъ да поститъсѧ SinEuch; и (2) om. SinEuch

395 .н҃а. Аще кто къ вълхвамъ ходить .г҃. лѣта да по(117b) каѥтьсѧ .в҃. части хлѣба а третиюю попела да ꙗсть.

51. totam regulam om. SinEuch Un Cyr Ti Gp; .н҃а. : Аплⷭ҇и рѣша Čud; вълхвамъ : волхвомъ J Gs Čud; ходить : реⷱ҇ add. Čud; покаѥтьсѧ : поⷭ҇ Gs, поститьⷭ҇ Čud; г҃. Лѣта : а ꙗсти add. Čud; .в҃. : двѣ J; третиюю : третю J, .г҃. ꙗ Gs; попела да ꙗсть : в пепеⷧ҇ ѡмачаꙗ Čud; да ꙗсть om. Gs

(48)88. Si quis monasteria spoliant, III annos peneteat, I ех his in pane et aqua, II sine came et uino, et omnia, que subtraxit, det pauperibus.

(48)88. totam regulam om. G; monasteria : monasterium Va, monasterio W; spoliant: expoliauerit Va, spoliauerit W; I ех his om. VaW; II: duos Va; subtraxit : tulit VaW; det pauperibus: reddat aut pauperibus tribuat W

(49)30. Si quis uenationes quascumque exercuerit, si clericus, annum I, diaconus II, sacerdos III.

(49)30. totam regulam om. G; clericus : est add Va, fuerit add. W; annum I : I annum Va, uno anno W; sacerdos III : presbyter II annos peniteat Va; episcopus III annos peniteat W

(50) Columb. VI.A. Si quis inebriaverit se et evomuerit aut saturatus nimis sacrificium per hoc evomuerit, quadraginta diebus poeniteat. Si vero per infirmitatem sacrificium vomere cogatur, septem diebus poeniteat. Si ipsum sacrificium quis perdiderit, anno poeniteat.

(50) Columb. VI.A. om. VaWG

(51)22. Si quis sacrilegium fecerit, id est quod aruspici uocant, qui auguria colunt, siue per aues aut quocumque malo ingenio auguriauerit, III annos cum pane et aqua peneteat.

(51)22. Si quis sacrilegium fecerit, id est quod aruspici uocant, qui auguria colunt om. VaW; id est om. G; aruspici : aruspices G; siue : Si quis VaW, si G; quocumque malo ingenio auguriauerit : aguria colunt, vel ad divinationes eorum vadunt G; quocumque : quolibet VaW; III annos cum pane et aqua peneteat : quinque annos paeniteat, tres in pane et aqua G; cum pane et aqua peneteat : peniteat, I ех his in pane et aqua Va, peniteat, II ех his in pane et aqua W

* * *

73

Предложение не разборчиво – прим. электронной редакции.


Источник: Заповеди святых отец : латинский пенитенциал VIII века в церковнославянском переводе : исследование и текст : [монография] / К. А. Максимович ; Российская акад. наук, Ин-т русского языка им. В. В. Виноградова, Православный Свято-Тихоновский гуманитарный ун-т. - Москва : Изд-во ПСТГУ, 2008. - 206, [1] с.

Комментарии для сайта Cackle